خواص تلخ بيان يا سوفرا
تلخ بيان (Sophora alopecuroides) از تيره Fabaceae و گياهي عموما چند ساله است که به دليل خاصيت دارويي ضدباکتريايي از اهميت بالايي برخوردار مي باشد.گیاهی است چند ساله تمام اندام « تلخه » و « مامکه سفید » و « مامکه » گیاه از کرك نرمی پوشیده شده است و ساقه هاي آن ضخیم و افراشته میباشد.
برگهاي آن مرکب زوج هر برگ داراي 12-60 گل در جفت برگچه میباشد. گلهاي آن سفید و نخودي رنگ به شکل گروهی قسمت انتهاي شاخه گل دهنده ظاهر میشود. در ریشه و در دانه آن وجود آلکالوئید سیتیزین تأیید شده است و در آن آلکالوئید مایع فرّار سوفورین که مشابه سیتیزین است در اینگونه آلکالوئیدهاي ماترین و متیل سیتیزین و سیتیزین موجود هست.
مطالعه در تركيب شيميايي تلخ بيان حضور آلكالوئيدهاي كوئينوليزيدين، فلاونوئيدها و گلوكوزيدهاي استروئيدي را نشان ميدهد فلاونوئيدها داراي فعاليت آنتي اكسيداني، ضدباكتريايي، ضدالتهابي، ضدسرطاني و ضدويروسي هستند.برگهاي تلخ بیان شبیه برگ سنا خاصیت مسهلی دارد و در هند به عنوان مسهل از آن استفاده میشود.از دانه آن براي دفع حشرات موذي استفاده میشود.آن را با تریاك مخلوط کرده و مصرف می کنند از دانه و برگ و ریشه تلخ آن به عنوان قابض در اسهال هاي ساده استفاده میشود دانه و ریشه آن براي معالجه وبا و کولیک و اسهال خونی تجویز میشود از ریشه آن مخلوط با فندق هندي به عنوان ضد سم استفاده میشود از گیاه براي معالجه ناراحتیهاي معده استفاده میشود ضمنا براي نرم کردن سینه نیز مفید است.
در چین مرسوم است که غلاف میوه گیاه تلخ بیان را براى مصارف طبى با روش زیر تهیه مى نمایند
غلاف میوه گیاه را گرفته با دسته هاون برنجى شکسته و ۱۵- ۱۲ ساعت در شیر گاو مىخیسانند و پس از آن بیرون آورده و با بخار خشک کرده و نگهدارى مىکنند و از آن به عنوان قابض براى قطع خونریزى زخم ها و بواسیر استفاده مى شود. آن را تونیک و مقوى و نشاط آور جوانى مى دانند و در موارد زایمان هاى سخت و سقط جنین و براى کاهش تب به کار مى برند.
از گلهاى نارس و غنچه هاى تلخ بیان نیز براى رنگ کردن پارچه به رنگ زرد استفاده مى شود. غنچه تلخ بیان قابض، ضد انگل و خنک کننده است و براى معالجه انواع خونریزى نظیر ترشحات مخاطى سفید یا زرد مهبل (لوکوره) و قطع ترشحات عادت ماهیانه (آمنوره) و قطع خونریزى بینى و قطع خروج اخلاط خونى از ریه و خونروى از بواسیر و زخم هاى روده اى و وجود خون در مدفوع استفاده مى شود.
منابع:
بانان خجسته ، م و همكاران . بررسي اثر محافظتي عصاره ي ريشه ي تلخ بيان pachycarpa Sophora بر ميزان هورمونهاي جنسي، اوره و اسيداوريك در موشهاي صحرايي نر مسموم شده با تتراكلريدكربن . فصلنامه گياهان دارويي، سال پانزدهم، دوره چهارم، شماره مسلسل شصتم، پاييز 1395. صفحه 94-100
شما می توانید این خبر را در قالب یک فایل PDF چاپ یا ذخیره کنید. |