اثر مصرف گیاهان دارویی در دوران بارداری
بارداری مرحله مهمی از زندگی زنان می باشد که نیاز به مراقبت و پیشگیری از عوامل تهدید کننده بارداری می باشد.مصرف داروهای گیاهی در دنیا به صورت دارو یا مکمل های غذایی طی سالهای گذشته افزایش داشته است. امروزه فروش دارو های گیاهی تا میلیاردها دلار براورد می شود.
بارداری مرحله مهمی از زندگی زنان می باشد که نیاز به مراقبت و پیشگیری از عوامل تهدید کننده بارداری می باشد.مصرف داروهای گیاهی در دنیا به صورت دارو یا مکمل های غذایی طی سالهای گذشته افزایش داشته است. امروزه فروش دارو های گیاهی تا میلیاردها دلار براورد می شود.
بررسی مطالعات نشان میدهد که اغلب زنان تا حدودی زنان باردار از داروهای گیاهی استفاده میکنند . این دیدگاه ممکن است وجود داشته باشد که مواد گیاهی به دلیل طبیعی بودن نمیتواند آسیب و مشکلی در زنان باردار ایجاد نماید اما در حقیقت تعدای از ترکیبات گیاهی می تواند اثرات مضری بر روی دوران بارداری و نمو جنین داشته باشد.
علف هفت بند
گیاه هفت بند از تیره هفت بندیان و جنس فالوپیا می باشد که در کشورهای آسیایی به عنوان یک ماده تقویتی و ضد پیری استفاده می شده است، اما گزارشاتی از اثر سمی آن بر روی سلول های کبدی و ایجاد هپاتیت وجود دارد.
در مطالعه ای بر روی 25 بیمار با میانگین سنی 48 سال انجام گرفت اثر سمی این گیاه تایید شد. این بیماران با عارضه هپاتیت به بیمارستان مراجعه کرده بودند که در ارزیابی نهایی مشخص شد که این افراد از گیاه علف هفت بند به طور مستمر استفاده کرده اند. همچنین در گزارشی خانمی 31 ساله چینی با علائم هپاتیت به پزشک مراجعه کرده بود، مشخص شد که از درمان گیاهی با علف هفت بند استفاده کرده است. بعد از بررسی های انجام گرفته مشخص شد که گیاه هفت بند دارای خواص سمی بوده و میتواند باعث آسیب و آزار کبد در بالغین، نوزادان و حتی جنین شود بنابراین مصرف گیاه هفت بند در دوره بارداری به دلیل سمی بودن بر روی کبد مادر و جنین توصیه نمیشود.
پونه
پونه یا پودنه از گیاهان خانواده نعنائیان است که عمدتا به منظور ویژگی آرامبخشی، درمان سوء هاضمه، کاهش عوارض عادت ماهانه و همچنین برای تسریع سقط جنین استفاده میشودتر کیب اصلی موجود در این گیاه روغن منتول است. منتول به طور انتخابی با تحریک پایانه های اعصاب حس سرما ایجاد میکند و همچنین با تاثیر بر روی عضلات و منبسط کردن عروق موجب حس سرما شده و به دنبال آن اثر ضد درد ایجاد میشود . این ماده با تاثیر برروی کانالهای سدیمی اعصاب و عضلات اثر خاص خود را ایجاد می نماید.
در مطالعه ای با هدف بررسی تاثیر عصاره پونه بر روی میو متریوم انجام شد در ابتدا میومتریوم با اکسی توسین تحریک کردید و بعد روغن پونه با غلظت 10-300 میکروگرم بر میلیمتر با میومتریوم مجاور سازی شد در نهایت اثر بازدارندگی محسوسی بر روی عملکرد انقباضی میومتریوم رتها مشاهده شد. بنابر این پونه میتواند تاثیر مهاری مشخصی بر روی عضلات رحمی داشته باشد لذا توصیه میشود از پونه در دوران بارداری استفاده نشود.
رازیانه
رازیانه گیاهی است گلدار از تیره چتریان، سرشار از ترکیبات مشابه هورمونی زنانه فیتواستروژنها است. این گیاه بومی جنوب اروپا، جنوب غربی آسیا و مدیترانه می باشد. رازیانه به عنوان داروی اشتها آور، ضد نفخ، آرامبخش، خلط آور، محرک ترشح شیر و قائدگی شناخته میشود و میتواند با تاثیر بر روی سیستم اعصاب مرکزی با تاثیر بر روی گیرنده های دوپامینرژیک و سروتوژنیک موجب تاثیر مشخص در بدن شود.
در تحقیقی با هدف بررسی تاثیر رازیانه بر بارداری انجام شد 4 دوز 50، 100، 200 و 400 میلیگرم بر کیلوگرم از عصاره رازیانه به 4 گروه از موشهای باردار تزریق شد. در ادامه رحم و جفت موشها با فتواسترومیکروسکوپ بررسی و تهیه نمونه های بافت شناسی انجام شد که در موشهای دریافت کننده دوز 50 میلی گرم بر کیلوگرم خون ریزی از جفت مشاهده شد. در دوز های 100، 200، و 400 میلی گرم بر کیلوگرم اختلالات شدیدی مانند اگزوهپاتی و اگزوسفالی در جنین مشاهده شد در هر 4 دوز آتروفی جفت ایجاد شده بود. نتایج نشان داد عصاره رازیانه اثر مشخص تراتوژنیک داشته و نباید در دوران بارداری مصرف شود.
منابع:
Jung KA, Min HJ, Yoo SS, Kim HJ, Choi SN, Ha CY, et al. Drug-induced liver injury: twenty five cases of acute hepatitis following ingestion of Polygonum multiflorum Thunb. Gut Liver 2011; 5(4):493-9.
But PP, Tomlinson B, Lee KL. Hepatitis related to the Chinese medicine Shou-wu-pian manufactured from Polygonum multiflorum. Vet Hum Toxicol 1996; 38(4):280-2.
Carr A. Rodale's illustrated encyclopedia of herbs. Pennsylvania: Rodale; 1998.
Haeseler G, Maue D, Grosskreutz J, Bufler J, Nentwig B, Piepenbrock S, et al. Voltage-dependent block of neuronal and skeletal muscle sodium channels by thymol and menthol. Eur J Anaesthesiol 2002; 19(8):571- 9.
Soares PM, Assreuy AM, Souza EP, Lima RF, Silva TO, Fontenele SR, et al. Inhibitory effects of the essential oil of Mentha pulegium on the isolated rat myometrium. Planta Med 2005; 71(3):214-8.
Mojahed R, Movahedi M, Torabzadeh Khorasani P. Teratogenic Effects of Aqueous Fennel Seed Extract on BALB/C Mice Embryos during Pregnancy. J Zanjan Univ Med Sci Health Serv 2016; 24(104):49-58. (Persian).
Pirsalvarani M, Shiravi A, Heydari NM. The effects of aqueous extract of vitex agnus castus and foeniculum vulgare on HPG axis and spermatogenesis of male NMRI rat. J Animal Biol 2011; 4(1):7-18. (Persian).
اسماعیل زاده، م. مرادی، ب. 1396. گیاهان دارویی دارای عوارض سوء در بارداری یک متالعه مروری مبتنی بر شواهد. مجله زنان مامایی و نازایی ایران، دوره بیستم صفحه 25-9 . ویژه نامه آذرماه 1396.
شما می توانید این خبر را در قالب یک فایل PDF چاپ یا ذخیره کنید. |