روغن دانه آفتاب گردان Helianthus annus و تاثیر آن بر فشار خون
اصل واژه روغن لاتین است و برای آن دسته از مایعات به کار می رود که با آب مخلوط نمی شوند و به دلیل آن که چگالی آنها کمتر از آب است ، روی آب شناور می مانند.
آفتاب گردان SUNFLOWER ،نام علمی Helianthus annus
اصل واژه روغن لاتین است و برای آن دسته از مایعات به کار می رود که با آب مخلوط نمی شوند و به دلیل آن که چگالی آنها کمتر از آب است ، روی آب شناور می مانند. اصولا روغن به نوعی چربی اطلاق می شود که در دمای اتاق معمولا به حالت مایع باشد. روغنها همچون چربیها متشکل از تری گلیسرید، مونوگلیسرید و مقداری هم دی گلیسرید هستند. البته از آنجا که روغن حاوی مقدار زیادی چربی اشباع نشده است ، در دمای اتاق مایع است
دانههای روغنی پس از غلات، دومین ذخایر غذایی جهان را تشکیل میدهند. بر اساس گزارشات FAO ميزان توليد روغن جهاني در طول سالهاي 06- 2005 حدود 2 درصد افزايش يافته است که بيشترين ميزان افزايش روغن نيز مربوط به روغن آفتابگردان ميباشد يكي از دانههاي روغني مهم تخمه آفتابگردان ميباشد كه علاوه بر كاربرد در صنعت روغنكشي بعنوان يكي از آجيلها و تنقلات معروف مصرف بسياري دارد.
روغن دانه آفتابگردان دارای کیفیت بسیار عالی برای نیازهای تغذیهای میباشد به طوریکه در سالهای اخیر ارقام زراعی با درصد روغن بالا و خصوصاً دارای اسید اولئیک بالا نقش مهمی در زراعت این محصول داشته است. حدود 25 درصد وزن فندقة آفتابگردان را پوسته تشكيل ميدهد وخصوصيات فيزيكي دانه ميتواند راهنمايي براي بازاريابي، تسهيل در استخراج روغن و تعيين شرايط بهينة عمليات واحد کاهش اندازه در كارخانجات روغنكشي از آفتابگردان روغني باشد.
اسید اولئیک یکی از اسیدهای چرب اشباع شده است که در بیشتر دانه های روغنی((آفتاب گردان)) وجود دارد، ولی میزان آن در روغن گیاهان مختلف متفاوت است. مزیت روغنهای که دارای اسید اولئیک بالا، بالاتر بودن پایداری اکسیداتیوی این نوع روغن نسبت به روغنهای معمول و مناسب بودن برای سرخ کردن مواد غذایی و انبار کردن است.
از نظر تغذیه ای نیز یک رژیم غنی از اسید چرب تک اشباع است که میزان کلسترول را در پلاسمای خون پایین می آورد. در این میان با توجه به این که بالا بودن کلسترول خون ، یکی از دلایل تصلب شرایین در قلب و در نتیجه سکته قلبی است هم اکنون سطح زیر کشت ارقام هیبرید آفتابگردان که دارای اسید اولئیک بالا هستند، در برخی از کشورهای جهان گسترش یافته است اگر کلسترول خون شخص کمتر از 200 میلی گرم در دسی لیتر خون باشد، نشانه بسیار خوبی برای سلامت یک قلب سالم است. اما اگر کلسترول خون بین 200 تا 239 میلی گرم در دسی لیتر خون باشد، شخص در مرز خطر بالا رفتن کلسترول و خطر ابتلا به حمله قلبی قرار دارد و زمانی که کلسترول خون بالاتر از 240 میلی گرم در دسی لیتر خون باشد، خطر حمله قلبی را باید جدی گرفت و حتما میزان آن را با دارو و رژیم غذایی یا هر دو کاهش داد.
در این میان ، اگر فردی همراه با کلسترول بالا مبتلا به فشار خون بالا نیز باشد، احتمال خطر حمله قلبی به 6 برابر می رسد و اگر این فرد سیگاری هم باشد، احتمال خطر به 20 برابر یا بیشتر خواهد رسید.اما آنچه مهم است ؛ این نکته است که خطر ابتلا به بیماری قلب و عروق و بروز حمله قلبی را می توان با بوجود آوردن تغییراتی که بتوانند میزان کلسترول را پایین بیاورد، کاهش داد. توجه به این نکته ، ضروری است که به ازای کاهش در مقدار کلسترول خون درصد خطر نیزکاهش می یابد.
روغن آفتابگردان:
علاوه بر مصرف مغز تخمه آفتابگردان، از روغن آن به صورت مايع براي پخت و پز نيز استفاده ميكنند روغن آفتابگردان را از دانه های روغنی گل آفتابگردان استخراج می کنند)). از این روغن برای مصارف خوراکی استفاده می شود. پس از آن که از دانه آفتابگردان روغن گرفتند، باقی مانده را به عنوان خوراک دام مورد استفاده قرار می دهند.
این روغن ، یکی از روغنهای رایجی است که برای سرخ کردن و پخت و پز مواد غذایی ، کاربرد گسترده ای دارد. امروزه دانه گلهای آفتابگردان را تغییرات ژنتیک داده اند و با استفاده از اصلاح نباتات ، بذرهای مرغوب تر و در نتیجه گلهای بهتری تولید کرده اند که هم محصول دهی بهتر داشته و هم در برابر بیماری ها و آفتهای گیاهی مقاوم تر باشند... در ضمن كره آن هم به 2 صورت مارگارين و كره تخمه آفتابگردان (مانند كره بادامزميني) يافت ميشود. جالبتر اينكه پرندگان هم مانند ما انسانها به اين مغز خوشمزه علاقهمندند و به عنوان غذا از آن استفادهميكنند.
ترکیبات:
روغن آفتابگردان حاوی مقادير بالايي از امگا ۶ است روغن تخم آفتابگردان درای 70% اسید لینوئیک و مقدری فسفو لیپید و ویتامین E می باشد بهمین دلیل چربی خون را پائین آورده و کلسترول را تنظیم می کند . به نظر ميرسد كه استفاده از روغن آفتابگردان بر سطح پوست نوزادان نارس كه تغذيه وريدي كامل دريافت ميكنند، روش جايگزين مناسب براي ليپيد وريدي ميباشد زيرا اين روش بدون عوارض مربوط به استفاده از ليپيد وريدي است و كاربرد آن غيرتهاجمي، آسان و از لحاظ اقتصادي مقرون به صرفه است و از طرفي برخلاف موارد استفاده از ليپيد وريدي، نيازي به اندازه گيري منظم تريگليسيريد سرم بيمار وجود ندارد.
مفيد بودن روغن آفتابگردان براي کاهش فشار خون
**روغن آفتابگردان که حاوي مقادير بالايي از امگا ۶ است ميتواند در کاهش فشار خون موثر باشدمحققان پس از بررسي فشار خون ۴۶۸۰ فرد ۴۰ تا ۵۹ ساله چيني، ژاپني و انگليسي و بررسي رژيم غذايي آنان اعلام کردند کساني که ميزان امگا ۶ بيشتري مصرف ميکنند فشار خون پايينتري دارند.تحقيقات پيشين نشان داده بود که مصرف امگا ۳ در جلوگيري از بروز بيماريهاي قلبي مفيد است اما هنوز فوايد مصرف امگا ۶ به طور کامل شناخته نشده است
امروزه، خواص زير را براي تخمه آفتابگردان عليالخصوص روغن آن قائل هستند :
1 - اثر ضدباكتري 2 - اثر ضدقارچ 3 - اثر ضدفشارخون مستقيم 4 - اثر ضدفشارخون غيرمستقيم 5 - اثر كاهش كلسترول خون 6 - اثر كاهش تريگليسريد خون 7 - اثر بر عفونتهاي رودهاي 8 - اثر ضدنئوپلاسم 9 - اثر ضدآريتمي
10 - اثر موضعي قابل توجه است كه روغن آفتابگردان روغن مايع، شفاف و زلال و بسيار مطلوب است و بخاطر داشتن اسيدهاي چرب غيراشباع علاوه بر رواني و سيالي داراي خصوصيات درماني بويژه در مورد امراض قلبي و عروقي ميباشد. كه ضمنا" در پيشگيري از اين موارد نيز بسيار مهم است
دكتر كاراخ، با الهام از مراسم مذهبي مردم سيبري، روشي را براي از بين بردن مواد سمي موجود در بدن انسان پيدا كرده است. كسي كه هر روز صبح دهانش را به مدت ده تا پانزده دقيقه با يك قاشق غذاخوري روغن آفتابگردان شستوشو دهد، از شر اين مواد سمي رها خواهد شد.همچنين روغندرماني آفتابگردان بيماريهاي مزمني همچون سردرد، برونشيت، ناراحتيهاي ريوي و كبدي، آرتروز، دنداندرد، التهاب پوستي، زخم معده و بيماريهاي قلبي و كليوي را بهبود ميبخشد.گرداندن طولانيمدت روغن در دهان فعاليت غدد بزاقي را تحريك ميكند. بزاق دهان حاوي ساختارهاي پروتئيني براي مقابله با عوامل بيماريزاست.. روغندرماني آفتاب گردان هيچگونه عارضة ناخواستهاي ندارد و هر فردي ميتواند آن را براي كمك به تقويت قواي دفاعي بدنش امتحان كند. اما بهنظر نميرسد كه براي سمزدايي چندان مفيد باشد.
گردآورنده:خديجه سميعي
منابع:
- مجله پزشکان بدون مرز (به نقل از خبرگزاري فرانسه ).
- دكتر شهناز پورآرين- دكتر كوروش محمدي فوق تخصص نوزادان -متخصص كودكان دانشگاه علوم پزشكي شيراز- بخش نوزادان.
- مير نظامي ضيابري، س. ح. ( 1380). فنآوري روغن و پالايش آن، نشر علوم كشاورزي، 464.
- Deshpande, S. D., S. Bal, and T. P. Ojha. 1993. Physical properties of soybean . J. Agric. Eng. Res. 56, 89 – 98.
- Dutta, S. K., V. K. Nema, and , R. K. Bhardwaj. 1988. Physical properties grains and seeds with air comparison pycnometer of gram. J. Agric. Eng. Res. Transactions of the American Society of Agricultural, 39 , 259 – 268.
- Gupta, R. K., and S. Prakash. 1992. The efect of seed moisture content on the physical properties of JSF-1 safflower. J. Oilseeds Res. 9, 209-216.
- Miller GJ, Martin JC, Mitropouls KA. Plasma factor VII is an activated by postprandial triglyceridemia, irrespective of dietary fat composition. Arteriosclerosis. 1991; 86(2-3): 163-71.
- Hypertension. Magazine.
شما می توانید این خبر را در قالب یک فایل PDF چاپ یا ذخیره کنید. |