مردمگیاهشناسی چیست؟
مردمگیاهشناسی (اتنوبوتانی= Ethnobotany) نوعی از مطالعات علمی در حوزه مشترک گیاه شناسی و داروشناسی است که به دنبال رصد، ثبت، معرفی و مستند کردن اطلاعات مربوط به استفاده سنتی از گیاهان دارویی توسط اقشار و قومیتهای مختلف ایران در نواحی سنتی، روستایی و عشایری کشور است.
مردمگیاهشناسی چیست؟
به گزارش روابط عمومي پژوهشكده گياهان دارويي جهاددانشگاهي در مصاحبه با آقای دکتر مجید قربانی نهوجی(گیاه شناس و عضو هیئت علمی پژوهشکده گیاهان دارویی جهاد دانشگاهی) به معرفی علم مردمگیاهشناسی یا گیاه شناسی مردمی (اتنوبوتانی= Ethnobotany) پرداخته شد.
مردمگیاهشناسی (اتنوبوتانی= Ethnobotany) نوعی ازمطالعات علمی درحوزه مشترک گیاه شناسی و داروشناسی است که به دنبال رصد، ثبت، معرفی و مستند کردن اطلاعات مربوط به استفاده سنتی از گیاهان دارویی توسط اقشار و قومیتهای مختلف ایران در نواحی سنتی، روستایی و عشایری کشور است.
این استادیار پژوهشکده گیاهان دارویی جهاد دانشگاهی افزود بسیاری از گیاهان کاربردهای دارویی دارند که در هیچ کتابی از کتب معتبر گیاهان دارویی دنیا تا امروز به آنها اشاره نشده است. این گیاهان که استفاده بسیار موثری هم از آنها میشود تنها توسط افراد باتجربه شناخته میشوند و در نواحی کمتر برخوردار کشور مصرف دارویی دارند. اطلاعات مربوط به استفاده سنتی این گیاهان طی نسل های مختلف و به صورت سینه به سینه از قدیم الایام تا نسل کنونی منتقل شده و امروزه با وجود گسترشی مدرنسیم، این اطلاعات به شدت و سرعت در حال از بین رفتن هستند. لذا مطالعات اتنوبوتانی کمک میکند که این اطلاعات قبل از از بین رفتن کامل، مستند شده و جهت مطالعات در حوزه های مختلف گیاهان دارویی و داروهای گیاهی مورد استفاده قرار گیرند. درواقع مطالعات مردمگیاهشناسی به دنبال رصد، شناسایی، معرفی و مستندسازی این اطلاعات است. در حقیقت گیاهانی با ویژگیهای دارویی خاص که توسط مردم قدیمی، سالخورده و باتجربه هر منطقه از طریق مصاحبه رو در رو شناسایی و معرفی میشوند میتواند راههای جدیدی را برای مطالعات بیشتر و گستردهتر با روشهای علمی جدید در حوزههای مختلف فیتوشیمی، زراعت، فارماکولوژی، ضد سرطانی و غیره برای این گیاهان متصور سازند.
همچنین دکتر قربانی نهوجی اشاره نمود که کشور ما بسیار وسیع بوده و از نظر اقلیمی و آب هوایی نیز بسیار متنوع است. مجموعه این تنوعات منجر به استقرار تعداد وسیعی از گونه های گیاهی در نقاط مختلف کشور شده است. همچنین از نظر قومیتی و فرهنگ استفاده از گیاهان دارویی ناشی از آن نیز تنوع بسیاری را در کشور شاهد هستیم. لذا با توجه به این گستردگی ها این حوزه فضای زیاد و مناسبی برای انجام طرحهای تحقیقاتی دارد. به همین دلیل تاکنون چندین طرح در این حوزه در پژوهشکده گیاهان دارویی جهاد دانشگاهی انجام شده و یا در حال انجام است. طی اینگونه مطالعات مردمگیاهشناسی کاربردهای جدید و وسیعی از گیاهان مختلف کشور رصد و گزارش شده است.
گیاهان بسیاری در حوزه مقابله و درمان بیماریهای مختلف، تسکین درد (مسکنها)، التیام زخم، درمان کمکی دیابت، اثرات سیتوتوکسیک (در حوزه مبارزه با سرطان) و غیره در این مطالعات معرفی و به عنوان گیاهان کاندید جهت مطالعات تکمیلی پیشنهاد شده است. امروزه برخی از این گیاهان در حوزههای مختلف دیگر در پژوهشکده گیاهان دارویی جهاد دانشگاهی مراحل تکمیلی تحقیقات خود را دنبال میکنند و این روند همچنان ادامه دارد.
شما می توانید این خبر را در قالب یک فایل PDF چاپ یا ذخیره کنید. |