آنالیز فیتوشیمیایی و بررسی فعالیت‌های بیولوژیکی اسانس و عصاره گیاه گوش‌ بره ‌طناز

مقدمه: گیاه  Arum rupicola Boiss. (خانواده گل شیپوری) گونه‌ای شیپوری است که توسط مردم بومی مناطق جنوبی ایران در آشی به نام "آش کارده" استفاده می‌شود. تاکنون ترکیبات فنلی متعددی از گونه‌های شیپوری شناسایی شده است. هدف: هدف از این مطالعه ارزیابی اثر آنتی‌اکسیدانی و تعیین محتوای تام فنلی و بررسی فعالیت سمیت سلولی عصاره برگ A. rupicola می‌باشد. روش بررسی: فعالیت آنتی‌اکسیدانی عصاره تام متانولی و فراکسیون‌های هگزانی، کلروفرمی، اتیل استاتی و باقیمانده آبی به روش FRAP و DPPH ارزیابی شد. محتوای تام فنلی با استفاده از روش فولین سیوکالتئو مورد سنجش قرار گرفت. اثر سمیت سلولی عصاره بر رده‌های سلولی سرطان پستان انسان 7-MCF و 231-MB-MDA و رده سلولی T47D با روش MTT مورد بررسی قرار گرفت. جداسازی ترکیبات فیتوشیمیایی باقیمانده آبی با استفاده از کروماتوگرافی ستونی انجام شد. نتایج: بر اساس نتایج مشاهده شده، باقیمانده آبی کمترین مقدار IC50 برابر با 7/186 میکروگرم در میلیلیتر را در تست DPPH نشان داد و عصاره متانولی تام نیز بیشترین قدرت آنتیاکسیدانی برابر با 163/62 میلی‌مول سولفات آهن در صد گرم عصاره و محتوای تام فنلی برابر با 135 میکرومول گالیک اسید در گرم عصاره را نشان داد. فراکسیون هگزانی نیز بیشترین اثر سیتوتوکسیک را بر رده سلولی سرطان پستان MCF-7  (IC₅₀ برابر با 118/9 میکروگرم در میلی‌لیتر) نشان داد. بررسی فیتوشیمیایی باقیمانده آبی منجر به جداسازی و شناسایی سه ایزوفلاونوئید با نام‌های اوربول، جنیستئین و جنیستئین-8 -سی گلوکوزید شد. نتیجه‌گیری: بر اساس شناسایی ترکیبات ایزوفلاونوییدی در این گیاه، می‌توان قابلیت مصرف آن را به عنوان مکمل فیتواستروژنی در مطالعات آینده در نظر گرفت.