کاربرد گیاهان دارویی در سنگ های ادراری
علی رغم پیشرفت علم بهداشت در جهان،سنگ های کلیه و مجاری ادرار یکی از مشکلات شایع و مطرح در جوامع امروزی نیز هست. به طوری که حدود ۱۲ درصد مردان و ۵ درصد زنان تا سن ۷۰ سالی حداقل یک نوبت به سنگ ادراری مبتلا میشوند .
يكي از شايع ترين بيماري هاي دستگاه ادراري، سنگ ها مي باشد. شكايت هاي شايع به طور معمول دردهاي كوليكي، تهوع و استفراغ است.
از عوارض سنگ، انسداد مجاري ادراري و آسيب به بافت كليه و تخريب آن مي باشد. در صورت عدم پاسخ به درمان هاي دارويي، روش هاي مختلف مداخله اي مثل روش لاپاراسكوپي مورد استفاده قرار مي گيرد كه عوارض جانبي مهم و هزينه سنگين دارد. دستيابي به دارويي جهت انحلال سنگ هاي كليوي با عوارض كمتر، از اهداف اجراي می باشد. علی رغم پیشرفت علم بهداشت در جهان،سنگ های کلیه و مجاری ادرار یکی از مشکلات شایع و مطرح در جوامع امروزی نیز هست. به طوری که حدود ۱۲ درصد مردان و ۵ درصد زنان تا سن ۷۰ سالی حداقل یک نوبت به سنگ ادراری مبتلا میشوند .
تشخیص نوع سنگ و دفع آن باید با مراجعه به پزشک صورت گیرد زیرا سنگ ها در صورت بزرگ بودن و یا دارا بودن اشکال باریک و نوک تیز ،جز با شکستن و عمل جراحی خارج نمیگردند این گونه ها سنگ ها براثر متراسب شدن و انجماد یافتن املاح موجود در مایعات بدن مانند ادرار،صفرا ،اغذیه هضم شده در اعضائی مانند کلیه،مثانه، کیسه صفرا،مجاری صفراوی،مجاری دفع ادرار، مفاصل و اطراف آن(اورات در نقرس) ،غدد بزاقی،پروستات و غیره تشکیل می شوند.
سنگ هاي سيستم ادراري بعد از عفونت ادراري و پاتولوژيهاي پروستات، سومين بيماري شايع دستگاه ادراري مي باشند. بدون پيشگيري و انجام اقدامات درماني، ميزان عود سنگ در طي پنج سال آينده، پنجاه درصد خواهد بود كه اين مقدار براي سنگهاي اسيد اوريكي بيشتر است. ايجاد تغييرات و اصلاحاتي در رژيم غذايي روزانه و نحوه ي زندگي، درپيشگيري از تشكيل سنگهاي ادراري و بهبود مشكلات ناشي از عود سنگ موثر مي باشد. این سنگ ها ابعاد متفاوتی دارند و ممکن است به بزرگی یک ماسه باشند ویا به صورت توده حجمی در آیند.
ترکیبات شیمیائی این سنگ ها نیز متفاوت است مانند آن که رسوبات نقرسی تقریبا همیشه از جنس اورات ها ،رسوبات و سنگ های کبدی ازنوع کلسترین و مواد رنگی و سنگ های کلیه و مثانه از انواع متفاوت اکسالات ،اورات ویا فسفات است.
گیاهان متعددی که اثر دفع رسوبات و سنگ های ادراری و صفراوی را دارند
1-سنگ های ادراری Calculs urinaires (Urinary calculs)
دم کرده های گیاهان موثر در رفع سنگ های ادراری :
بومادران(Achillea Millefolium) ذرت(ZEA Mays L.)-زبان گنجشک(Fraxinusexcelsior L) توس،غان(Betula pendula Ruth ،.B.alba L) –زرشک(Berberis Vulgaris )
سرشاخه گل دار گیاه بومادران را(10تا 20گرم ویا حتی 30گرم در یک لیتر آب جوش ) دم کنید. و می توانید سه فنجان در روز بین دو غذا میل کنید.
توس، غان: مدر، دفع کننده اسید اوریک و رسوبات ادراری و موثر در رفع آب آوردن انساج است.مصرف دم کرده 20تا40 گرم از برگ توس ،غان را برایتان پیشنهاد میکنیم.این دم کرده باید پس از مختصری جوشیدن ،به مدت طولانی به حال خود بماند تا به خوبی دم شود بهتراست که به این دم کرده مقداری جوش شیرین اضافه گردد.
ذرت: دارای اثر درمانی مدر،دفع کننده سنگ های ادراری مانند اسید اوریک ، فسفات ها است . مصرف جوشانده یک مشت کاکل ذرت را برای رفع سنگ های ادراری پیشنهاد میشود این جوشانده را هر روز چند فنجان میل کنید.
زرشک :دارای اثر درمانی مدر،دفع کننده سنگ های ادراری و صفراوی و موثر در درمان نقرس است. شما می توانید پوست ریشه یا ساقه این گیاه را دریک لیتر آب بجوشانید و در روز 3فنجان میل کنید. میوه زرشک همین اثرات درمانی مشابه را دارد.
2- گیاهان موثر در جلوگیری از تشکیل سنگ های صفراوی و حل کردن یا دفع انواع کوچک آن
ترب سیاه( Raphanus sativus L.)
درخت بید( Salix alba)،
روغن زیتون، کنگر فرنگی(Cynara Scolymus L. )
روغن زیتون دارای اثر دفع کننده رسوبات و درمان نارسائی های کبدی است .مقدارمصرف آن،50تا 100گرم صبح ناشتا در طول مدت درمان می باشد.
درخت بید: رفع کننده رسوبات صفراوی است .مصرف دم کرده یا جوشانده 20تا30گرم پوست شاخه های جوان در یک لیتر در رفع رسوبات موثراست.
کنگر فرنگی : پایین آورنده کلسترول خون ، موثر در درمان نارسائی های کبدی و دفع رسوبات صفراوی است .برای رفع رسوبات دم کرده 10گرم برگ عاری از تار را دریک لیتر آب جوش به مقدار 3فنجان در روز ،15تا 20 دقیقه قبل از غذا مصرف کنید.
داروهای مفید طبیعی برای درد کلیه کسانی که با مسکن خوب نمیشوند: یک قاشق غذا خوری پونه کوهی ، یک قاشق غذا خوری آویشن شیرازی و 5/2 لیوان آب جوش را باهم سی دقیقه بجوشانید و سپس با یک قاشق عسل آن را شیرین کنید و میل کنید
در مطالعه های اخیر غلظت هاي متفاوتي از فراكسيون هاي عصاره ميوه گياه سرو كوهي (Juniperus communis) با غلظت µg/ml 500، 1000 و 2000، با سنگ هاي ادراري خارج شده از بدن انسان هاي بيمار كه بيشترين مقدار تركيب آن ها به ترتيب كلسيم اگزالات و كلسيم فسفات مي باشد، به صورت آزمايشگاهي مواجه شد و اثر آن بر انحلال سنگ ها مورد بررسي قرار گرفت.
در سنگ نوع A حاوي اورات آمونيوم 20 درصد، منيزيم آمونيوم فسفات 10 درصد، كلسيم فسفات 20 درصد و كلسيم اگزالات 50 درصد وزن خشك پودر سنگ در مواجهه با سالين طبيعي، mg 1458 بود و مواجهه با غلظت هاي مختلف فراكسيون عصاره به ترتيب mg 1162، 1124، 1136، 1144، 1096، 1126 و 1130 شد كه اين كاهش وزن از لحاظ آماري معني دار بود.
در بين فراكسيون ها، فراكسيون كلروفرمي (غلظت mg 1000) بيشترين تاثير را در انحلال سنگ داشت. همچنين فراكسيون باقي مانده (غلظت هاي mg 1000 و 2000) در انحلال يون كلسيم اگزالات موثرتر بوده است.
منابع:
پيشگيري و درمان سنگ كليه، فصلنامه ابن سينا ، سال نهم، شماره 22
بررسي اثر فراكسيون هاي عصاره ميوه گياه سرو كوهي (Juniperus communis) بر انحلال سنگ هاي ادراري به صورت برون تني،مجله دانشگاه علوم پزشكي مازندران ، سال بيست و سوم، شماره 110
زرگری علی، گیاه درمانی ( درمان بیماری ها با استفاده از قسمت های مختلف گیاهان ) ،انتشارات دانشگاه تهران، 1390.
تغذیه اسلامی بدون استفاده از دارو، مهندس خدادادی
کلید شناخت و درمان سنگ کلیه، شمس پور نجمه، شمس پور نواب
شما می توانید این خبر را در قالب یک فایل PDF چاپ یا ذخیره کنید. |