كاهش فشارخون با ترخون
ترخون يا تلخون گياهي است علفي، پايا، و به شكل بوته كه ارتفاع آن گاه تا يك متر مي رسد. برگ ها باريك و نوك تيز و به رنگ سبز تيره هستند. برگ هاي گياه نيز معطر بوده و رايحه خاصي دارند. قسمت مورد استفاده گياه برگ و شاخه هاي جوان و نرم است كه هنوز چوبي نشده اند
مزه ي گياه تازه كمي تند و سوزاننده مي باشد. ترخون از بهترین سبزیجات موثر در کمک به درمان فشارخون بالاست. میتوان ترخون را بهصورت تازه بین وعدههای غذایی و سالاد استفاده کرد.
اسانس تند موجود در ترخون، می تواند جایگزین مناسبی برای نمک محسوب شده و مصرف آن به همراه غذا برای بیماران قلبی، افراد مبتلا به فشار خون و رژیم های لاغری توصیه می شود.
تركيبات مهم:
ترخون يكي از منابع مهم شناخته شده ي روتين است.
ترخون تازه تا 3/0 درصد اسانس دارد كه حاوي 60 تا 70 درصد متيل كاويكول و مقداري پارامتوكسي سيناميك آلدهيد است. ديگر تركيبات اسانس شامل آلفاپينن، بتاپينن، كامفن، ليمونن، ژرانيول و اوژنول مي باشد.
داروشناختي و اثرات مهم:
روتين موجود در ترخون جهت جلوگيري از لخته شدن خون، التهابات، اسپاسم، فشارخون و تصلب شرائين (سفتي جدار رگ ها) موثر است. در آمريكا مدت ها از ترخون براي جلوگيري از تصلب شرائين، فشارخون، ديابت و بروز آلرژي استفاده مي شد.
مهم ترين اثرات درماني كه در منابع مختلف از ترخون گزارش شده عبارتند از: ضدكرم، ضدنفخ، خواب آور، ادرارآور، خنك كننده، مقوي معده، ضدالتهاب و آماس، مسكن دندان درد، ضدسرطان، قاعده آور و مسهل.
همچنين براي درمان درد نيش حشرات و خنثي كردن سم آن ها و نيز براي گاز سگ هار مفيد است.
ابن سينا در كتاب قانون راجع به ترخون چنين نوشته است: داراي نيروي مخدر است. رطوبت هوا را برمي چيند و خشك مي كند و نوعي سردي دارد كه سودمند است. در دهان نگه داشتن آن جهت درمان زخم و جوش درون دهان مفيد است. دير هضم است.
طريقه و ميزان مصرف:
ترخون را به صورت سبزي تازه و يا خشك مصرف مي كنند. نوع تازه آن در حد مصرف غذايي و خشك آن در حد 1تا2 قاشق غذاخوري تا سه بار در روز به صورت دم كرده و يا اشكال ديگر بلامانع است.
سميت و عوارض جانبي:
در حد مصرف معمولي خوراكي عارضه جانبي ندارد. از مصرف زياد ترخون بايد خودداري شود زيرا حاوي درصد بالايي استراگول است كه مي تواند عوارضي به دنبال داشته باشد.
مصرف در دوران بارداري و شيردهي:
در يكي از منابع آمريكايي مصرف اين سبزي در زنان حامله منع شده است. در هر صورت خانم هاي حامله بايد به مقدار كم و با احتياط از ترخون استفاده كنند. ميزان دقيق مقدار مصرف مجاز خوراكي تازه ترخون در هيچ منبعي ارائه نشده است.
مهم ترين اثرات گزارش شده:
آلرژي زا، ضد درد، ضدميكروب، ضدشكنندگي عروق موئينه، ضدالتهاب، ضدتب، ضداسپاسم، ضدنفخ، ادرارآور، قاعده آور، قارچ كش، خواب آور، مقوي معده، كرم كش، ضدسرطان و اشتهاآور.
نكات قابل توجه:
ترخون به صورت تازه و خشك جهت طعم و مزه، ادويه جات، ترشي، سالاد، سركه، سوپ ها، سس ها، به همراه گوشت، ماهي و تخم مرغ در بسياري از نقاط جهان استفاده مي شود. همچنين در شيريني پزي، عطرسازي و آب هاي آرايشي از آن استفاده مي گردد.
گردآورنده:متين مهين زارع
منابع:
صالحي سورمقي، م . گياهان دارويي و گياه درماني . تهران . انتشارات دنياي تغذيه. جلد دوم. ص 133-130.
شما می توانید این خبر را در قالب یک فایل PDF چاپ یا ذخیره کنید. |