رزماري
گياه معطر بوتهاي و پايا، با شاخههاي بالا رونده، ارتفاع 2 متر، برگها باريك با انتهايي بدون نوك و سوزني شكل.
رزماري (1)
رومارن
Rosmarinus officinalis L.
Family: Lamiaceae
Synonyms: Rosmarinus angustifolius Mill., Rosmarinus latifolius Mill.
English name: Rosemary, Herb of Memory, Moorwort
ريخت شناسي گياه: گياه معطر بوتهاي و پايا، با شاخههاي بالا رونده، ارتفاع 2 متر، برگها باريك با انتهايي بدون نوك و سوزني شكل (نازك)، گلها به رنگ سبز تيره و بندرت صورتي يا سفيد رنگ (2، 3).
محل رويش: بومي نواحي مديترانه است. اين گونه در ايران كاشته ميشود و باغبانان آنرا «رزماران» مينامند (4).
زمان برداشت قسمت مورد استفاده: در مهر و آبان ماه جمعآوري ميشود (5).
قسمت مورد استفاده: برگها (6).
كاربرد درماني: داراي خواص بادشكن، ضد گرفتگي عضلاني، تعديل كننده خلق، آرامبخش، مدر و ضدميكروب ميباشد. بطور سنتي جهت درمان سوء هاضمههاي عصبي، ميگرن، سردرد و فشار خون بالا مصرف ميشود. بصورت موضعي در درد ماهيچه، درد عصب سياتيك و عصب بين دندهها استفاده ميشود (7).
آثار فارماكولوژيك مشاهده شده: بواسطه حضور 1 و 8 سينئول و بورتيل استات، اثر آنتاگونيستي استيل كولين در عضله قلب داراي اثر ضدگرفتگي عضلاني و بواسطه حضور تركيبات ترپني خاصيت آنتي اكسيداني و بواسطه اسيد رزمارنيك اثر ضدالتهابي دارد (8). در موش آزمايشگاهي نر موجب كاهش غلظت تستوسترون ميشود (9).
احتياط مصرف: در افراد حساس مصرف فرآوردههاي بهداشتي حاوي روغن اين گياه ايجاد حساسيت به نور و تحريكات پوستي ميكنند (8).
منع مصرف: روغن رزماري داراي 20-10 درصد كافور ميباشد كه اگر به مقدار زياد مصرف شود ميتواند موجب تشنجات صرع مانند شود. اين گياه در دوران بارداري، فشار خون بالا و بصورت موضعي مصرف نشود (8).
تركيبات شيميايي: فلاونوئيد، مواد فنلي، اسانس (آلفا و بتاپينن) ترپنوئيد، تانن (8).
نحوه و ميزان مصرف:
1- دم كرده: برگ يا سرشاخههاي خشك گياه 4-2 گرم سه بار در روز ميل شود.
2- عصاره مائي: 4-2 ميلي ليتر به نسبت 1:1 در الكل 45%، سه بار در روز ميل شود (8).
مصرف غذايي: روغن آن بعنوان خوشبو كننده به مقدار كم به مواد غذايي اضافه ميشود (8).
نام تجاري دارو ساخته شده از گياه:
Ger.: Perozon Rosmarin olbadm (10)
منابع:
1- مظفريان، ولي الله. شناخت گیاهان دارویی و معطر ایران. انتشارات فرهنگ معاصر، 1391
2- Anderw Chevallier. The Encyclopedia of Medicinal Plants. 1996: 125
3- Dent bown. Encyclopedia of Herbs and other uses. 1996: 192
4- قهرمان، احمد. كورموفيتهاي ايران (سيستماتيك گياهي). جلد سوم. مركز نشر دانشگاهي، 1373: 309
5- صمصام شريعت، هادي. پرورش و تكثير گياهان دارويي. ماني، 1374: 79
6- يزداني، داراب. شهنازي، سحر. سيفي، حامد. كاشت، داشت و برداشت گياهان دارويي. جهاددانشگاهي واحد شهيد بهشتي، 1383: 140
7- Member of the scientific committee. The British Herbal Medicine. 1996: 180, 181
8- Carol a. Newall, Linda a Anderson, J. danid philipson. Herbal Medicines. 1996: 229, 230
9- Mohamad K. Nusier, Hameed N. Bataineh and Haytham M. Daradkah Adverse Effects of Rosemary (Rosmarinus officinalis L.) on Reproductive Function in Adult Male Rats Experimental Biology and Medicine 232:809-813 (2007)
10- Royal Pharmaceutical Society. Martindale, The Extra Pharmacopoeia. 1996: 1749
شما می توانید این خبر را در قالب یک فایل PDF چاپ یا ذخیره کنید. |